فهرست مطالب
افتادگی پلک در کودکان
افتادگی پلک (پتوز) در نوزادان و کودکان زمانی است که پلک بالایی پایین‌تر از حد معمول است و چشم کاملاً باز نمی‌شود. پلک ممکن است فقط کمی پایین بیاید و کودک شما تحت‌تأثیر آن قرار نگیرد، یا ممکن است مردمک چشم را به طور کامل بپوشاند که در این صورت افتادگی پلک شدید و مشکل‌ساز است.
این عارضه ممکن است در یک یا هر دو چشم کودک اتفاق بیفتد و در بدو تولد وجود دارد. در موارد دیگر به دلیل آسیب یا بیماری در اواخر زندگی رخ می‌دهد. ازآنجایی‌که کودک در دوره رشد بینایی قرار دارد، یکی از پیامدهای خاص ناتوانی در باز کردن چشم می‌تواند شروع تنبلی چشم باشد.
در این صورت چشم آسیب‌دیده محرک‌های بینایی کافی را دریافت نمی‌کند و به رشد کامل خود نمی‌رسد. افتادگی پلک معمولاً با جراحی درمان می‌شود.
علائم و نشانه‌های افتادگی پلک در کودکان
بارزترین علائم افتادگی پلک در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• افتادگی یک یا هر دو پلک
• افزایش ریزش اشک
• در صورت افتادگی شدید می‌تواند اختلال در بینایی ایجاد کند.
ازآنجایی‌که افتادگی پلک بالایی کودک به‌وضوح قابل‌مشاهده است، افتادگی پلک در کودکان به‌راحتی قابل تشخیص است. بااین‌حال، ممکن است که نوزاد از افتادگی پلک خفیف رنج ببرد و برای چند سال مشاهده هرگونه اختلال بینایی مشکل باشد، تا این زمان ممکن است وضعیت جدی‌تر شود.
افتادگی پلک خفیف اغلب زمانی که کودک شما بیدار و پرانرژی است قابل‌توجه نیست و با خستگی آنها می‌تواند آشکارتر شود؛ بنابراین مهم است که در سال‌های اول زندگی کودک مراقب باشید.
کودکان مبتلا به افتادگی پلک اغلب سر خود را بالا می‌برند تا توانند اطراف خود را ببینند، یا ممکن است ابروهای خود را در تلاش برای بلند کردن پلک‌ها بالا ببرند.
باتوجه‌به علائم گفته شده، اگر فکر می‌کنید کودک شما افتادگی پلک دارد می‌توانید با پزشک خانواده، پزشک اطفال یا چشم‌پزشک خود صحبت کنید. همه موارد افتادگی پلک به جراحی نیاز ندارند، اما باید همه گزینه‌ها را با متخصص چشم کودک خود در میان بگذارید.
چه چیزی باعث آن می‌شود؟
در بزرگسالان، افتادگی پلک معمولاً به دلیل سن بالا، ضربه، بیماری‌های عضلانی یا اختلالات عصبی ایجاد می‌شود. اما در کودکان، افتادگی پلک معمولاً در بدو تولد وجود دارد و مربوط به رشد ضعیف عضلات پلک است. این عارضه در کودکان نتیجه آسیب در طول رشد جنینی عضله بالابرنده پلک است که با وجود اتصال خوب به پلک، قدرت بالا بردن آن را ندارد.
همچنین علل کمتر شایع دیگری مانند واکنش‌های آلرژیک، بیماری‌های عضلانی، اختلالات عصبی و ترومای موضعی وجود دارد. در برخی موارد استثنایی ممکن است با موارد حاد مانند تومورهای داخل جمجمه مرتبط باشد که در این صورت به کمک چند روز یا چند هفته معاینه چشم و آزمایش‌های تصویربرداری تشخیص داده شود.
عوارض افتادگی پلک در کودکان
عوارض افتادگی پلک در کودکان به‌شدت افتادگی مرتبط است. به‌عنوان‌مثال، اگر پلک کودک شما چشم او را بپوشاند یا در بینایی او را اختلال ایجاد کند، عوارضی که می‌تواند ایجاد شود شامل تنبلی چشم، آستیگماتیسم و دوبینی نیز می‌شود.
علاوه بر مشکلات بینایی، کودک شما ممکن است دچار کشیدگی گردن و سردرد شود. برای دیدن با پلک‌های افتاده، کودک شما ممکن است چانه خود را به سمت بالا بکشد یا گردن خود را به عقب خم کند. اگر کودک مکرر در این وضعیت باشد می‌تواند باعث مشکلات گردن و کشیدگی عضلات شود.
اغلب، عضلات پیشانی کودک، ضعف عضله پلک بالایی را جبران می‌کنند و سعی می‌کنند آن را بالا ببرند تا کودک بهتر ببیند. انقباض مداوم پیشانی همچنین می‌تواند منجر به سردرد و سایر مسائل شود.
درمان
اگر کودکی با افتادگی پلک متوسط تا شدید به دنیا بیاید، درمان این عارضه برای به‌دست‌آوردن دید طبیعی لازم است. اگر اصلاح نشود، ممکن است باعث تنبلی چشم شود.
تنبلی چشم عبارت است از ضعف بینایی در چشمی که در اوایل کودکی بینایی طبیعی نداشته است. در صورت عدم درمان، تنبلی چشم می‌تواند منجر به ضعف دائمی بینایی شود.
درمان افتادگی پلک دوران کودکی معمولاً جراحی است، اگرچه چند اختلال نادر وجود دارد که می‌توان آنها را با دارو اصلاح کرد. جراحی افتادگی پلک معمولاً در نوزادان و کودکان در سال‌های اولیه عمرشان انجام نمی‌شود.
دلایل این امر این است که نوزادان معمولاً در طول فرایند ارزیابی قبل از عمل به‌سختی همکاری می‌کنند، ساختارهای آناتومیکی که باید درمان شوند هنوز در مراحل اولیه رشد هستند و بهبودی پس از عمل برای کودکان کوچک‌تر آسیب‌زا است.
اگر بینایی تحت‌تأثیر قرار نگیرد، جراحی می‌تواند تا سن 3 تا 4 سالگی که کودک کمی بزرگ‌تر شده است به تعویق بیفتد. تنها استثنا زمانی است که خطر تنبلی چشم به دلیل انسداد مردمک وجود داشته باشد که در این صورت پلک باید فوراً اصلاح شود. در موارد تروما یا افتادگی پلک مرتبط با آلرژی، به بیماران توصیه می‌شود که چند ماه صبر کنند تا افتادگی پلک به‌خودی‌خود بهبود یابد.
جراحی
افتادگی پلک در کودکان قابل پیشگیری نیست، اما در صورت تشخیص به‌موقع، با درمان مناسب قابل اصلاح است. اگر فکر می‌کنید فرزندتان افتادگی پلک دارد، او را نزد چشم‌پزشک ببرید. چشم‌پزشک کودک شما را ارزیابی می‌کند و بر اساس موارد زیر تعیین می‌کند که آیا جراحی لازم است یا خیر.
• سن فرزند شما
• آیا یک یا هر دو پلک درگیر هستند
• ارتفاع پلک
• قدرت عضلانی باز کردن و بسته‌شدن پلک
• مشاهده حرکات چشم
در طی جراحی، بالابرها (عضلاتی که پلک را بالا می‌برند) سفت می‌شوند. در افتادگی پلک شدید، هنگامی که عضلات بالابر بسیار ضعیف است، می‌توان پلک را از زیر به ابرو وصل کرد تا عضلات پیشانی بتوانند به باز و بسته شدن پلک کمک کنند.
ترمیم جراحی معمولاً در بازیابی ظاهر و عملکرد پلک بسیار موفق است، اگرچه ممکن است پلک‌ها کاملاً متقارن به نظر نرسند. در موارد نادر، حرکت کامل پلک بر نمی‌گردد و گاهی اوقات ممکن است بیش از یک عمل مورد نیاز باشد. این عوارض به ندرت اتفاق می‌افتد و به مهارت پزشک شما بستگی دارد.
سایر درمان‌ها
افتادگی پلک خفیف در کودکان ممکن است با موارد زیر درمان شود:
• برای تقویت بینایی در چشم ضعیف‌تر از چسب چشم استفاده کنید.
• برای اصلاح انحنای ناهموار قرنیه که باعث تاری دید می‌شود، از عینک مخصوص استفاده کنید.
• کودکان مبتلا به افتادگی پلک خفیف باید معاینه چشمی منظم داشته باشند تا مطمئن شوند که تنبلی چشم ایجاد نمی‌شود.
